Πρόκειται για μια κοινή συμφωνία μεταξύ επιχειρήσεων και άλλων φορέων μιας συγκεκριμένης περιοχής, που έχει ως στόχο την εξασφάλιση ορισμένων ελάχιστων κριτηρίων σχετικών με τις συνθήκες λειτουργίας τους, την ποιότητα των παραγομένων προϊόντων και των παρεχόμενων υπηρεσιών. Η έννοια της ποιότητας πρέπει να περιλαμβάνει και στοιχεία που αφορούν τον τοπικό πολιτισμό, τις ιδιαίτερες πρακτικές παραγωγής και εν τέλει την ιδιοπροσωπία μιας περιοχής, πράγμα που εξασφαλίζει τον ολοκληρωμένο χαρακτήρα του εγχειρήματος.
Το Τοπικό Σύμφωνο Ποιότητας είναι μια συλλογική προσπάθεια που διαχειρίζεται το καλό όνομα και το περιβάλλον μιας περιοχής. Σ’ αυτή μπορούν να συμμετέχουν και να εμπλακούν παραγωγοί τοπικών προϊόντων όπως αγρότες, κτηνοτρόφοι, αλιείς, εργαστήρια τυποποίησης ή μεταποίησης τοπικών προϊόντων, δήμοι, επιμελητήρια, αγροτικοί και βιοτεχνικοί συνεταιρισμοί. Το Τοπικό Σύμφωνο Ποιότητας διαχειρίζεται, με προδιαγραφές που εκπονεί και συμφωνούνται για τα μέλη του, τις προδιαγραφές παραγωγής και εμπορίας των προϊόντων και των υπηρεσιών, τις περιβαλλοντικές απαιτήσεις, τις εργασιακές σχέσεις και συνθήκες, τη δημιουργία θέσεων εργασίας τις ορθές και υγιεινές συνθήκες παραγωγής και εν γένει όλα αυτά που μπορούν να αναπτύξουν με βιώσιμα χαρακτηριστικά μια περιοχή.
Με λίγα λόγια το Τοπικό Σύμφωνο Ποιότητας έχει στόχο ένα συνολικό θετικό αποτέλεσμα, που μπορεί να προκύψει με την αξιοποίηση των συγκριτικών πλεονεκτημάτων της περιοχής, είτε αυτά είναι τοπικά ονομαστά προϊόντα ποιότητας, είτε είναι παρεχόμενες υπηρεσίες, δεμένα όλα με την ταυτότητα του τόπου.
Επιπρόσθετα, τα Τοπικά Σύμφωνα Ποιότητας είναι ένας καινοτόμος θεσμός, που στηρίζεται στη αλληλογνωριμία, στην αμοιβαία αναγνώριση και σεβασμό, στην συνεργασία, λειτουργεί σε εθελοντική βάση, μπορεί να βοηθήσει στην ανάδειξη και αξιοποίηση της τοπικής ταυτότητας, των συγκριτικών πλεονεκτημάτων και των ιδιαίτερων και διαφορετικών χαρακτηριστικών του τόπου, να συμβάλλει στη διαφύλαξη του καλού ονόματος μιας περιοχής και να προωθήσει τη βιώσιμη ανάπτυξή της.
Τα στάδια που είναι αναγκαίο να ακολουθηθούν για τη δημιουργία - μορφοποίηση ενός τοπικού συμφώνου ποιότητας αναλύονται παρακάτω:
- Ζύμωση του θέματος με τους τοπικούς - περιφερειακούς παράγοντες
Σύσκεψη με τον αντιπεριφερειάρχη και περιφερειάρχη, τον πρόεδρο του επιμελητηρίου και ανακοίνωση – γνωστοποίηση της προτεινόμενης δράσης.
- Ζύμωση του θέματος με την παραγωγική βάση
Καταγραφή των ενδιαφερόμενων επιχειρήσεων και υποψηφίων μελών του Τοπικού Συμφώνου Ποιότητας μέσα από ενημερωτικές εκδηλώσεις, συζητήσεις σε ΜΜΕ και αρθογραφία. Ενδεικτικά αναφέρονται (Ενώσεις αγροτικών συνεταιρισμών, συσκευαστήρια-μεταποιητικές επιχειρήσεις, super market κ.λ.π.).
- Σύσταση φορέα
Σύσταση αστικής μη κερδοσκοπικής εταιρείας με σκοπό την παροχή υπηρεσιών για τη βελτίωση της ποιότητας των αγροδιατροφικών προϊόντων και την προώθησή τους σε συλλογικούς φορείς και επιχειρήσεις, τη συμμετοχή της σε εθνικές και διεθνείς εκθέσεις και προγράμματα προώθησης, τις διμερείς επαφές σε εθνικό και διεθνές επίπεδο με αντίστοιχους φορείς, επιχειρήσεις, περιφέρειες, εθνικές και υπερεθνικές οντότητες για την προώθηση των προϊόντων καθώς επίσης και τη διοργάνωση σεμιναρίων προς τους καταναλωτές. Η εταιρεία θα συμμετέχει σε εθνικά και ευρωπαϊκά προγράμματα που βασίζονται στην αντιπροσωπευτικότητα και στοχεύει επίσης στη βέλτιστη αξιοποίηση των εθνικών και κοινοτικών πόρων μέσω κατάστρωσης, υλοποίησης και διαχείρισης κατάλληλων επιχειρησιακών σχεδίων. Το κυρίαρχο στοιχείο θα είναι ο θεσμικός της ρόλος στην υπηρεσία του αγρότη, της τοπικής κοινωνίας και των προϊόντων, η συμβολή της στην επιστημονική τεκμηρίωση για τα προϊόντα και οι συνέργειές της με τον τουρισμό και την εστίαση.
Σχεδιασμός – Έκδοση προδιαγραφών
Θα αναπτυχθεί ένας κανονισμός ελέγχου και πιστοποίησης σήματος σύμφωνα με τα ευρωπαϊκά πρότυπα διαπίστευσης ΕΝ 45011 (προϊόντική σήμανση) και ΕΝ 45012 (πιστοποίηση συστήματος).
Θα αναπτυχθεί ένα σύστημα απαιτήσεων ποιότητας προϊόντων και υπηρεσιών που θα αντιπροσωπεύει τις αξίες του σήματος και την πολιτική απόκτησής του από αρμόδιους φορείς. Η ανάπτυξη, η εφαρμογή και η πιστοποίηση του εταιρικού συστήματος για την δυνατότητα πιστοποίησης και απονομής του σήματος το οποίο θα επικοινωνεί τις αξίες του τόπου στους φορείς που θα πληρούν τις προϋποθέσεις με πεδίο εφαρμογής αγρότες και αγροτικά προϊόντα, πρώτη και δεύτερη μεταποίηση αλλά και την εστίαση και τον τουρισμό είναι ένα από τα σημαντικότερα εργαλεία που θα χρησιμοποιηθούν για την επίτευξη των στόχων της εταιρείας.
Το σύστημα ποιότητας θα καλύπτει τις απαιτήσεις όλων των διεθνών προτύπων και απαιτήσεων αφενός με στόχο την ένταξή του στα προαιρετικά σήματα ποιότητας της Ευρωπαϊκής Ένωσης και αφετέρου την αμοιβαία αναγνωρισιμότητά του σε επίπεδο κάλυψης απαιτήσεων εμπορικών συναλλαγών και απαιτήσεων υγιεινής, ασφάλειας και ιχνηλασιμότητας των καταναλωτών. Θα υπερκαλύπτει και τις απαιτήσεις τόσο του εθνικού προτύπου ολοκληρωμένης διαχείρισης AGRO όσο και του διεθνούς πρωτοκόλλου GLOBALGAP ή οποιουδήποτε άλλου διεθνούς προτύπου κρίνεται εμπορικά σημαντικό (Π.Ο.Π./Π.Γ.Ε. , IFS, BRC, ISO), και θα έχει grades και score για διευκόλυνση των φορέων. Όποιος φορέας (επιχείρηση) πιστοποιείται με το σήμα θα απολαμβάνει τα πλεονεκτήματα που θα προσφέρουν οι προωθητικές ενέργειες της εταιρείας.
Προβλέπεται ενδεικτικά η ανάπτυξη κανονισμού – προδιαγραφών για τις παρακάτω κατηγορίες επιχειρήσεων:
- Επιχειρήσεις πρωτογενούς τομέα (γεωργικές επιχειρήσεις παραγωγής φρούτων λαχανικών κ.λ.π.)
- Επιχειρήσεις τυποποίησης – μεταποίησης γεωργικών προϊόντων (τυποποιητήρια, συσκεαστήρια κ.λ.π.)
- Επιχειρήσεις εμπορίας (super market κ.λ.π.)
- Επιχειρήσεις εστίασης
4. Δημιουργία μητρώου πιστοποιημένων συμβούλων, πιστοποιητικών φορέων και εργαστηρίων
Θα δημιουργηθεί κατάλογος των συμβούλων που μετά από εκπαίδευση θα μπορούν να δραστηριοποιούνται στο σχεδιασμό και την ανάπτυξη των απαιτήσεων ποιότητας στις μεμονωμένες επιχειρήσεις.
Ταυτόχρονα θα καταρτιστεί κατάλογος με τους διαπιστευμένους φορείς πιστοποίησης που θα φέρουν την ευθύνη ελέγχου της ορθής εφαρμογής των απαιτήσεων και της χρήσης του σήματος.
Τέλος, θα δημιουργηθεί κατάλογος με τα διαπιστευμένα, σύμφωνα με το πρότυπο ISO 17025, εργαστήρια αναλύσεων για τη διενέργεια των απαιτούμενων αναλύσεων με έμφαση στα εργαστήρια που δραστηριοποιούνται στην ευρύτερη περιοχή.
Δημιουργία ιστότοπου (internet site)
Θα δημιουργηθεί ιστότοπος στο διαδίκτυο που ως στόχο θα έχει την:
1. Ενημέρωση ενδιαφερόμενων προς ένταξη στο σύστημα επιχειρήσεων
2. Ενημέρωση καταναλωτικού κοινού και αγοράς για τις πιστοποιημένες επιχειρήσεις
3. Προώθηση προϊόντων και υπηρεσιών
4. Επικοινωνία πολιτικής της εταιρείας
